του Σωκράτη Αργύρη*
Θα ήθελα να κάνω μια ιστορική αναδρομή σε ένα διπλωματικό έγγραφο που δυστυχώς είχε υπογραφεί από ένα όχι τυχαίο πρόσωπο και που είχε υπάρξει ίσως ο ποιος στενός συνεργάτης του Ελευθερίου Βενιζέλου ο Νικόλαος Πολίτης.
Στις 29 Σεπτεμβρίου 1924 η κυβέρνηση Σοφούλη, μια μέρα πριν πέσει, υπέγραψε μέσω του υπουργού εξωτερικών το Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ.
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο αυτό, που υπέγραψαν οι δυο υπουργοί των εξωτερικών, η Ελλάδα αποδεχόταν ότι οι Σλαβόφωνοι της δυτικής Μακεδονίας συνιστούσαν βουλγαρική μειονότητα παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς, όχι μόνο είχαν επιλέξει οικειοθελώς την ελληνική εθνική ταυτότητα, αλλά είχαν ήδη πιστοποιήσει την επιλογή τους αυτή με τη δράση τους στο Μακεδονικό Αγώνα και στους πολέμους της περιόδου 1912- 1922. Η ελληνική αυτή αδεξιότητα προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Σερβίας, η οποία, ανησυχώντας για τις μοιραίες συνέπειες που θα είχε η ανακίνηση παρομοίου θέματος εντός των δικών της συνόρων, κατήγγειλε την ελληνοσερβική συνθήκη συμμαχίας του 1913 και ζήτησε την αναγνώριση των Σλαβοφώνων ως σερβικής μειονότητας. Εξίσου άμεση ήταν η αντίδραση και του ελληνικού πολιτικού κόσμου που τελικά, μερικούς μήνες αργότερα, οδήγησε στην άρνηση επικύρωσης του πρωτοκόλλου από τη Βουλή.
Ας έλθουμε τώρα στα πιο πρόσφατα
Στη συμφωνία της Οχρίδος, που υπογράφηκε την 13η Αυγούστου 2001και που ήταν η συμφωνία που έληξε την ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού και του στρατού του κράτους της πΓΔΜ και έθεσε τις βάσεις για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των Αλβανών.
Στο 1.3 αυτής της συμφωνίας όμως διαβάζουμε ότι:
ο πολυεθνικός χαρακτήρας της Μακεδονικής κοινωνίας πρέπει να διατηρείται και να αντανακλάται στη δημόσια ζωή
1.3. The multi-ethnic character of Macedonia’s society must be preserved and reflected in public life.
(…)
Δηλαδή αναγνωρίζει τον πολυεθνικό χαρακτήρα του κράτους τους. Εξ άλλου και στο προϊμιο του Συντάγματος τους αναφέρουν τα έθνη που το απαρτίζουν.
Εδώ γεννιέται το ερώτημα πώς όλα τα διαφορετικά έθνη θα έχουν κοινή ιθαγένεια όπως στη συμφωνία των Πρεσπών στο άρθρο 1.3β διαβάζουμε:
β. Η ιθαγένεια θα είναι Μακεδονική/Πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, όπως θα εγγράφεται σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα.
Η εθνική ιθαγένεια όμως αποτελεί τον θεσμό με βάση τον οποίο τα κράτη ορίζουν και αναπροσδιορίζουν την ταυτότητά τους ως μια κοινωνία πολιτών, αναγνωρίζοντας τα μέλη τους και διακρίνοντας τους άλλους ως ξένους, με την έννοια του όρου που εύλογα ταυτίζεται με τους αλλοδαπούς.
Επίσης στο άρθρο 1.3 της συμφωνίας των Πρεσπών διαβάζουμε:
γ. Η επίσημη γλώσσα θα είναι η «μακεδονική γλώσσα» όπως αναγνωρίστηκε από την Τρίτη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977, και περιγράφεται στο άρθρο 7 (3) και (4) της παρούσας συμφωνίας.
Όσον αφορά την γλώσσα στη συνθήκη της Οχρίδος στο 6.4 αφενός λέει ότι η επίσημη γλώσσα είναι η Μακεδονική τόσο εντός της χώρας όσο και στις διεθνείς σχέσεις της Μακεδονίας.
6.4. The official language throughout Macedonia and in the international relations of Macedonia is the Macedonian language.
αλλά στο 6.5 δέχθηκαν ότι όποια άλλη γλώσσα που ομιλείται τουλάχιστον από το 20% του πληθυσμού είναι επίσης επίσημη γλώσσα.
6.5. Any other language spoken by at least 20 percent of the population is also an official language, as set
forth herein. In the organs of the Republic of Macedonia, any official language other than Macedonian may be used in accordance with the law, as further elaborated in Annex B. Any person living in a unit of local self-government in which at least 20 percent of the population speaks an official language other than Macedonian may use any official language to communicate with the regional office of the central government with responsibility for that municipality; such an office will reply in that language in addition to Macedonian. Any person may use any official language to communicate with a main office of the central government, which will reply in that language in addition to Macedonian.
Δηλαδή αναγνωρίζει την μακεδονική αλλά και την Αλβανική.
Οπότε το ερώτημα είναι. Αν την Αλβανική γλώσσα μιλούν οι Αλβανοί, την μακεδονική ποιοι την ομιλούν;
http://www.ucd.ie/ibis/filestore/Ohrid%20Framework%20Agreement.pdf
Σχετικά για την Συμφωνία της Οχρίδος
Secretary of State Powell dispatched Ambassador Pardew to Macedonia in the early summer of 2001 to seek a solution to an ethnic conflict with the potential to escalate into a full-scale civil war with consequences for the entire region. Pardew, as the U.S. negotiator, joined with Francois Leotard of France, the European Union negotiator, to seek a peaceful settlement to the disputes. After weeks of negotiations in Skopje and at the Presidential retreat on Lake Ohrid, the parties agreed to the Framework Agreement for Macedonia. The Ohrid Agreement was signed by the parties and witnessed by Pardew and Leotard in August 2001.
http://www.kentuckypress.com/live/title_detail.php?titleid=5167#.XEYh4WigdDt
*Ο Σωκράτης Αργύρης έχει κάνει σπουδές ιστορίας και οικονομίας στη Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία