«Η ευρωπαϊκή οικονομία προβλέπεται να σημειώσει ανάπτυξη για έβδομο συνεχόμενο έτος το 2019, καθώς αναμένεται επέκταση των οικονομιών όλων των κρατών μελών» αναφέρει στις θερινές οικονομικές προβλέψεις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Συγκεκριμένα:
Η ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν ισχυρότερη από την αναμενόμενη, γεγονός που οφείλεται σε ορισμένους προσωρινούς παράγοντες, όπως οι ήπιες χειμερινές συνθήκες και η ανάκαμψη των πωλήσεων αυτοκινήτων. Επίσης, επωφελήθηκε από μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, χάρη στα οποία τονώθηκε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών σε διάφορα κράτη μέλη. Ωστόσο, οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για την ευρωπαϊκή οικονομία επισκιάζονται από εξωτερικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων και της έντονης πολιτικής αβεβαιότητας. Οι παράγοντες αυτοί εξακολουθούν να επηρεάζουν αρνητικά την εμπιστοσύνη στον μεταποιητικό τομέα, τον πλέον εκτεθειμένο στο διεθνές εμπόριο, και προβλέπεται να αποδυναμώσουν τις προοπτικές ανάπτυξης για το υπόλοιπο του έτους.
Ως εκ τούτου, η πρόβλεψη για αύξηση 1,2 % του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ το 2019 παραμένει αμετάβλητη, ενώ η πρόβλεψη για το 2020 έχει μειωθεί ελαφρά σε 1,4 %, βάσει του πιο συγκρατημένου ρυθμού που αναμένεται κατά το υπόλοιπο του έτους (εαρινές προβλέψεις: 1,5 %). Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ της ΕΕ παραμένουν αμετάβλητες στο 1,4 % το 2019 και στο 1,6 % το 2020.
Η εγχώρια ζήτηση ως κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης στην ΕΕ
Ενώ η ανάπτυξη στις αρχές του έτους επωφελήθηκε από μια σειρά προσωρινών παραγόντων, οι προοπτικές για το υπόλοιπο του έτους είναι δυσμενέστερες, δεδομένου ότι απομακρύνεται η πιθανότητα γρήγορης ανάκαμψης της παγκόσμιας μεταποίησης και του εμπορίου. Η αύξηση του ΑΕΠ το 2020 προβλέπεται ότι θα είναι υψηλότερη, εν μέρει λόγω του μεγαλύτερου αριθμού εργάσιμων ημερών. Η εγχώρια ζήτηση, ιδίως η κατανάλωση των νοικοκυριών, εξακολουθεί να αποτελεί κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, υποβοηθούμενη από τη σταθερά ισχυρή αγορά εργασίας. Το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά το τρέχον και το επόμενο έτος, αλλά η ανάπτυξη θα είναι σημαντικά υψηλότερη σε ορισμένες περιοχές (π.χ. Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, Μάλτα και Ιρλανδία) απ’ ό,τι σε άλλες (π.χ. Ιταλία, Γερμανία).
Αναμένεται χαμηλότερος πληθωρισμός λόγω μείωσης των τιμών του πετρελαίου
Οι προβλέψεις για τον ονομαστικό πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ και στην ΕΕ μειώθηκαν κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα το τρέχον και το επόμενο έτος, κυρίως λόγω των χαμηλότερων τιμών του πετρελαίου και των ελαφρώς δυσμενέστερων οικονομικών προοπτικών. Ο πληθωρισμός (εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή) στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται τώρα να ανέλθει κατά μέσο όρο σε 1,3 % το 2019 και το 2020 (εαρινές προβλέψεις: 1,4 % το 2019 και το 2020), ενώ στην ΕΕ προβλέπεται να ανέλθει σε 1,5 % το 2020 και σε 1,6 % το 2020 (εαρινές προβλέψεις: 1,6 % το 2019 και 1,7 % το 2020).
Αυξημένοι κίνδυνοι δυσμενών εξελίξεων
Οι κίνδυνοι για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές παραμένουν σε μεγάλο βαθμό διασυνδεδεμένοι και είναι κυρίως αρνητικοί. Η συνέχιση της οικονομικής αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, σε συνδυασμό με την αυξημένη αβεβαιότητα γύρω από την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, θα μπορούσε να παρατείνει την τρέχουσα πτωτική τάση στο παγκόσμιο εμπόριο και τη μεταποίηση και να επηρεάσει και άλλες περιοχές και τομείς. Το γεγονός αυτό θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας μεταξύ άλλων διαταραχές στη χρηματοπιστωτική αγορά. Οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή αυξάνουν επίσης την πιθανότητα σημαντικών αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου. Σε εσωτερικό επίπεδο, το Brexit εξακολουθεί να αποτελεί μείζονα πηγή αβεβαιότητας. Τέλος, υπάρχουν επίσης σημαντικοί κίνδυνοι για τις βραχυπρόθεσμες αναπτυξιακές κινητήριες δυνάμεις και την οικονομική δυναμική στη ζώνη του ευρώ. Σε περίπτωση που συνεχιστούν οι αδυναμίες στον τομέα της μεταποίησης, σε συνδυασμό με τη μειωμένη εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων, θα μπορούσαν να επεκταθούν σε άλλους τομείς και να βλάψουν τις συνθήκες της αγοράς εργασίας, την ιδιωτική κατανάλωση και, εν τέλει, την ανάπτυξη.
Για το Ηνωμένο Βασίλειο, μια καθαρά τεχνική παραδοχή
Λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, οι προβλέψεις για το 2019 και το 2020 βασίζονται και πάλι σε μια καθαρά τεχνική παραδοχή για διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά τη διάρθρωση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ των 27 και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό γίνεται μόνο για τους σκοπούς των προβλέψεων και δεν επηρεάζει καθόλου τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ελλάδα
Η αύξηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα (σε ετήσια βάση) μειώθηκε περαιτέρω κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019, αλλά τα μέτρα πολιτικής είναι αναμένεται να δώσει βραχυπρόθεσμη ώθηση στην οικονομία.
Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία, ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ ήταν 0,2% (τριμηνιαία) κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 (σε ευρώ) εποχικά και με βάση τις εργάσιμες ημέρες), που αντιστοιχεί σε ρυθμό ανάπτυξης 1,3% (σε ετήσια βάση)από 1,5% το προηγούμενο τρίμηνο. Η επιβράδυνση αυτή υπογραμμίζει τον εύθραυστο χαρακτήρα της ανάκαμψης της Ελλάδας.
Η ανάπτυξη κατά το πρώτο τρίμηνο προήλθε κυρίως από την ανάκαμψη των επενδύσεων, ιδίως σε μη κατοικημένες περιοχές κατασκευών και επενδύσεων εξοπλισμού. Η ιδιωτική κατανάλωση επέστρεψε την απώλειά της από το προηγούμενο τρίμηνο προσθέτοντας μέτρια αύξηση στην εγχώρια ζήτηση. Ο εξωτερικός τομέας, ωστόσο, αποτελούσε σημαντική συρρίκνωση της ανάπτυξης και η κατανάλωση του κοινού μειώθηκε επίσης. Και οι δύο παράγοντες υποδηλώνουν ότι ορισμένοι από τους μειονεκτικούς κινδύνους τονίσθηκαν στο οι προηγούμενες προβλέψεις έχουν αρχίσει να υλοποιούνται.
Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί κατά το υπόλοιπο έτος και έτσι να αντισταθμίσει ορισμένες από τις δυσμενείς εξελίξεις στον εξωτερικό τομέα. Εκτός από τη θετική επίδραση του κατώτατου μισθού αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, η οποία μπορεί να είναι πιο έντονη κατά το δεύτερο τρίμηνο, φορολογικά μέτρα νομοθεσίας τον Μάιο του 2019 θα πρέπει να παράσχει περαιτέρω στήριξη στην ιδιωτική κατανάλωση.
Συνολικά, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ είναι προβλέπεται να φθάσει το 2,1% το 2019 και να επιταχυνθεί ελαφρώς στο 2,2% το 2020 καθώς οι ιδιωτικές επενδύσεις αυξάνονται. Κάτω οι κίνδυνοι συνδέονται με το μεγαλύτερο από το αναμενόμενο πέρασμα του αποδυναμωτικού εξωτερικού περιβάλλοντος και την υποεκμετάλλευση του προϋπολογισμού.
Οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν σιωπηρές, με τον πληθωρισμό των τιμών καταναλωτή να διαμορφώνεται στο 0,6% τον Μάιο, γεγονός που αντιστοιχεί σε άνοδο 0,8% κατά τους πρώτους πέντε μήνες του έτους. Οι πρόσφατες μειώσεις του συντελεστή ΦΠΑ υποδεικνύουν κινδύνους για τον πληθωρισμό αλλά η επίδραση των φορολογικών μεταβολών θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από το ερέθισμα της κατανάλωσης.
