Μείωση
των επιχειρηματικών δανείων στην ευρωζώνη παρά την αύξηση της ζήτησης σε όλες
της κατηγορίες των δανείων αναφέρει έρευνα τραπεζικών δανείων στη ζώνη του ευρώ
(BLS) που παρέχει πληροφορίες για τις συνθήκες τραπεζικών δανείων. Το BLS
παρέχει πληροφορίες για την αξιολόγηση των νομισματικών και οικονομικών
εξελίξεων που πραγματοποιεί το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ κατά τη διαδικασία
λήψης αποφάσεων νομισματικής πολιτικής και διεξάγεται τέσσερις φορές το χρόνο
και δημοσιεύεται τον Ιανουάριο, Απρίλιο, Ιούλιο και Οκτώβριο.
Συγκεκριμένα:
Αποτελέσματα της έρευνας τραπεζικού δανεισμού της ζώνης του ευρώ του Ιουλίου
2019.
• Τα πιστωτικά πρότυπα κατέστησαν αυστηρότερα τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις
εν μέσω ανησυχιών σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές.
• Η ζήτηση δανείων αυξήθηκε σε όλες τις κατηγορίες δανείων.
• Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση από τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ εξακολούθησε
να βελτιώνεται.
Τα πιστωτικά πρότυπα – δηλαδή οι εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές των τραπεζών
ή τα κριτήρια έγκρισης των δανείων – για δάνεια προς επιχειρήσεις που έγιναν
αυστηρότερα κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 (με καθαρό ποσοστό 5%), σύμφωνα με
την έρευνα τραπεζικών δανείων του Ιουλίου 2019 (BLS) ελαφρά χαλάρωση στο
προηγούμενο γύρο της έρευνας. Τα πιστωτικά πρότυπα για δάνεια προς νοικοκυριά
για αγορά κατοικίας παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητα (καθαρό ποσοστό
τραπεζών αναφοράς σε -1%, μετά από 3% το πρώτο τρίμηνο του 2019) και πιστωτικά
πρότυπα για καταναλωτικές πιστώσεις και άλλους δανεισμούς προς νοικοκυριά συνέχισε
να συσφίγγεται (με καθαρό ποσοστό 4%, που αυξήθηκε από 2% στον προηγούμενο
γύρο). Η χαμηλότερη ανοχή κινδύνου και, για τα δάνεια προς επιχειρήσεις, οι
αυξημένες αντιλήψεις κινδύνου, συνοδευόμενες από υψηλότερο κόστος κεφαλαίων και
περιορισμούς του ισολογισμού, συνέβαλαν στην ενίσχυση των πιστωτικών προτύπων
σε κατηγορίες δανείων, ενώ οι ανταγωνιστικές πιέσεις συνέχισαν να συμβάλλουν
στη χαλάρωση των πιστοδοτικών κριτηρίων. Για το τρίτο τρίμηνο του 2019, οι
τράπεζες αναμένουν ότι τα πιστωτικά πρότυπα θα παραμείνουν αμετάβλητα για τα
δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τα στεγαστικά δάνεια και θα διευκολύνουν την
καταναλωτική πίστη.
Οι γενικοί όροι και οι προϋποθέσεις των τραπεζών – δηλαδή οι πραγματικοί όροι
και οι συμφωνηθείσες συμβάσεις δανείων – ενισχύθηκαν κατά το δεύτερο τρίμηνο
του 2019 για νέα δάνεια προς επιχειρήσεις, ενώ παρέμειναν αμετάβλητα για τα
στεγαστικά δάνεια και μειώθηκαν για την καταναλωτική πίστη.
Η καθαρή ζήτηση για δάνεια προς επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά το δεύτερο τρίμηνο
του 2019, σύμφωνα με τις προσδοκίες και σύμφωνα με την άνωση της ζήτησης για
πιστώσεις από το 2014. Υποστηρίχθηκε από το χαμηλό γενικό επίπεδο των επιτοκίων
και των παγίων επενδύσεων, αν και σε μικρότερο έκταση. Η δραστηριότητα
συγχωνεύσεων και συγχωνεύσεων συνέβαλε επίσης στην αύξηση της ζήτησης. Η
συνεισφορά από τη συσσώρευση αποθεμάτων και την προσφυγή στο κεφάλαιο κίνησης
ήταν οριακά αρνητική για πρώτη φορά μετά το 2013. Η καθαρή ζήτηση για
στεγαστικά δάνεια εξακολούθησε να αυξάνεται κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019,
κυρίως λόγω του χαμηλού γενικού επιπέδου των επιτοκίων, με αυξημένες
συνεισφορές από τις θετικές προοπτικές της αγοράς κατοικίας, αυξημένη
εμπιστοσύνη των καταναλωτών, νέα ρυθμιστικά και φορολογικά καθεστώτα των αγορών
κατοικιών σε ορισμένες χώρες και ευνοϊκές επαναδιαπραγματεύσεις του χρέους σε
προηγούμενα τρίμηνα. Όσον αφορά τις καταναλωτικές πιστώσεις και τα άλλα δάνεια
προς νοικοκυριά, το χαμηλό γενικό επίπεδο των επιτοκίων και οι δαπάνες για τα
διαρκή αγαθά συνέβαλαν θετικά στη ζήτηση, αν και σε μικρότερο βαθμό. Η ανάκαμψη
της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, η οποία υποχώρησε το προηγούμενο τρίμηνο για
πρώτη φορά από το δεύτερο τρίμηνο του 2014, βοήθησε να υποστηριχθεί η ζήτηση
καταναλωτικής πίστης.
Οι τράπεζες ανέφεραν καθαρά ότι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση χονδρικής
συνεχίζει να βελτιώνεται το δεύτερο τρίμηνο του 2019 για τα χρεόγραφα και σε
μικρότερο βαθμό και για τις αγορές χρήματος, ενώ η πρόσβαση στην τιτλοποίηση
βελτιώθηκε ελαφρώς. Οι τράπεζες ανέφεραν επίσης βελτίωση στη χρηματοδότηση
λιανικής για το δεύτερο τρίμηνο του 2019.
Οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ συνέχισαν να ενισχύουν την κεφαλαιακή τους θέση
στο πλαίσιο κανονιστικών ή εποπτικών ενεργειών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019.
Στο επίπεδο της ζώνης του ευρώ, οι τράπεζες παρουσίασαν αυστηρότερο αντίκτυπο
στα πιστωτικά τους πρότυπα σε όλες τις κατηγορίες δανείων, τους επόμενους έξι
μήνες. Όσον αφορά τον αντίκτυπο των δεικτών μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL)
στα πιστωτικά πρότυπα, οι τράπεζες ανέφεραν αυστηρότερη επιβράδυνση για όλες
τις κατηγορίες δανείων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019, αν και ο αντίκτυπος ήταν
λιγότερο έντονος σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο για δάνεια προς
επιχειρήσεις και στεγαστικά δάνεια. Οι αντιλήψεις κινδύνου και η αποστροφή
κινδύνου ήταν οι κύριοι παράγοντες που οδήγησαν στον αυστηρότερο αντίκτυπο των
δεικτών μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις, η οποία διενεργείται τέσσερις φορές το
χρόνο, αναπτύχθηκε από το Ευρωσύστημα προκειμένου να βελτιωθεί η κατανόηση της
συμπεριφοράς δανεισμού των τραπεζών στη ζώνη του ευρώ. Τα αποτελέσματα που
αναφέρθηκαν στην έρευνα του Ιουλίου 2019 αφορούν τις μεταβολές που παρατηρήθηκαν
κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 και τις αναμενόμενες μεταβολές κατά το τρίτο
τρίμηνο του 2019, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Ο γύρος της έρευνας του
Ιουλίου 2019 διεξήχθη μεταξύ 17 Ιουνίου και 2 Ιουλίου 2019. Συνολικά 144
τράπεζες συμμετείχαν σε έρευνα σε αυτόν τον γύρο, με ποσοστό ανταπόκρισης 99%.