Το
Eurogroup συμφώνησε να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού
Σταθερότητας (ESM), να υπογράψει την αναθεωρημένη Συνθήκη τον Ιανουάριο του
2021 και να ξεκινήσει τη διαδικασία επικύρωσης.
Λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη μείωση των κινδύνων και τα
περαιτέρω μέτρα που περιγράφονται παρακάτω, συμφωνήσαμε επίσης να προωθήσουμε
την έναρξη ισχύος του κοινού backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης έως τις
αρχές του 2022. Αυτές οι αποφάσεις σηματοδοτούν ένα άλλο σημαντικό βήμα προς
την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης.
Η μεταρρύθμιση θα αναπτύξει περαιτέρω την εργαλειοθήκη του ΕΜΣ και θα ενισχύσει
τον ρόλο του ΕΜΣ στο σχεδιασμό, τη διαπραγμάτευση και την παρακολούθηση
προγραμμάτων χρηματοοικονομικής βοήθειας. Προβλέπει επίσης την καθιέρωση ενός
κοινού backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF) με τη μορφή πιστωτικού ορίου
από τον ΕΜΣ για την αντικατάσταση του Μέσου Άμεσης Ανακεφαλαιοποίησης,
παρέχοντας ένα χρηματοοικονομικό δίχτυ ασφαλείας για τραπεζικές αναλύσεις στην
Τραπεζική Ένωση, το οποίο θα βοηθήσει προστασία της χρηματοοικονομικής
σταθερότητας. Αυτές οι αλλαγές θα ενισχύσουν την ικανότητα αντοχής και επίλυσης
κρίσεων στη ζώνη του ευρώ.
Το 2018, δεσμευτήκαμε να εισαγάγουμε το κοινό backstop πριν από το τέλος του
2023, υπό την προϋπόθεση ότι οι κίνδυνοι στον τραπεζικό τομέα έχουν μειωθεί
επαρκώς [1]. Τα ιδρύματα συνέταξαν μια εκτεταμένη έκθεση μείωσης
κινδύνων[2], η οποία δείχνει ότι όλοι οι δείκτες μείωσης κινδύνου
βελτιώθηκαν σημαντικά, αυξάνοντας την ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα.
Συνολικά, παρατηρήσαμε μια σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων
(NPL) στο σύστημα, καθώς και τη συνεχή αύξηση της ικανότητας που σχετίζεται με
το MREL[3], σύμφωνα με τα κριτήρια αναφοράς που προσδιορίσαμε το
2018 για τη λήψη αποφάσεών μας σχετικά με την πρώιμη εισαγωγή του κοινού
backstop[4]. Αυτά επιτεύχθηκαν χάρη στις συνδυασμένες σημαντικές
προσπάθειες του τραπεζικού τομέα, των εποπτικών αρχών και των αρχών των κρατών
μελών. Οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές και περαιτέρω ενέργειες συνέχισαν να
συμβάλλουν στην αντιμετώπιση ζητημάτων παλαιού τύπου στο τραπεζικό σύστημα της
ΕΕ από την ημερομηνία λήξης της έκθεσης.
Ορισμένες ευπάθειες, ωστόσο, παραμένουν, όπως αντικατοπτρίζονται στα επίπεδα
NPL και τα μειονεκτήματα MREL σε σχέση με τα συμφωνημένα σημεία αναφοράς.
Αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με συνδυασμό πρόσθετων προσπαθειών σε επίπεδο
τράπεζας, κράτους μέλους και σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, η κρίση του Covid είναι
πιθανό να διακόψει προσωρινά ή να επιβραδύνει τις ευνοϊκές τάσεις που
παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη στενής
παρακολούθησης των εξελίξεων και αντιμετώπισης τυχόν υπολειπόμενων ή
αναδυόμενων τρωτών σημείων, με σκοπό τη διατήρηση της χρηματοοικονομικής
σταθερότητας, προστατεύοντας παράλληλα τους φορολογούμενους, σύμφωνα με τους
θεμελιώδεις στόχους της Τραπεζικής Ένωσης. Η αντιμετώπιση των NPL και η
βελτίωση της δυνατότητας επίλυσης θα παραμείνουν επομένως προτεραιότητα.
Συνεπώς, θα συνεχίσουμε το έργο μας για περαιτέρω μείωση των κινδύνων στην
Τραπεζική Ένωση, μέσω των μέτρων που περιγράφονται παρακάτω. Θα παρακολουθούμε
επίσης ενεργά την πρόοδο με τη μείωση του NPL σε σχέση με τα συμφωνημένα σημεία
αναφοράς και την ανάπτυξη του MREL προς τους τελικούς στόχους ως μέρος της
ολιστικής παρακολούθησης των κινδύνων, βάσει της τακτικής αναφοράς κινδύνων από
την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,
Το Eurogroup χαιρετίζει την πρόθεση της Εποπτικής Τραπεζικής της ΕΚΤ να
διατηρήσει μια εκτενή και ολοκληρωμένη εποπτική προσπάθειανα μειώσουν περαιτέρω
τους κινδύνους, ιδίως για τις τράπεζες που υπόκεινται σε αυστηρότερη εποπτική
παρακολούθηση, που εξακολουθούν να υπερβαίνουν το όριο του 5% στον ακαθάριστο
δείκτη NPL, ιδίως διασφαλίζοντας την εφαρμογή των στρατηγικών μείωσης των NPL
των τραπεζών, καθώς και μέσω δοκιμών πίεσης και επιτόπιου ελέγχου, ως μέρος της
ολοκληρωμένης εργασίας του για την αντιμετώπιση όλων των τύπων τρωτών σημείων
στον τραπεζικό τομέα.
Υπογραμμίζουμε τη σημασία των τακτικών επιτόπιων επιθεωρήσεων και, όπου
ενδείκνυται και προβλέπονται στο νομικό πλαίσιο, στοχευμένες κριτικές ποιότητας
περιουσιακών στοιχείων για τράπεζες με σημαντικές ευπάθειες όπως, ενδεικτικά,
υψηλά επίπεδα NPL ή αδιαφανή και ρευστά περιουσιακά στοιχεία. Χαιρετίζουμε
επίσης την πρόθεση της ΕΚΤ να επικεντρωθεί στην προληπτική ετοιμότητα των
τραπεζών για τυχόν επικείμενη επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών
στοιχείων τους ως αποτέλεσμα της κρίσης του Covid.
Προσβλέπουμε στα αποτελέσματα της άσκησης δοκιμών πίεσης σε πανευρωπαϊκή
κλίμακα το 2021, η οποία θα εκτιμήσει την ικανότητα των τραπεζών να
ανταποκρίνονται στις τρέχουσες προκλήσεις και υπογραμμίζουμε τη σημασία των
τακτικών δοκιμών πίεσης με επαρκή ευρεία κάλυψη. Χαιρετίζουμε το συνεχιζόμενο
έργο που ηγείται η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) σχετικά με τις αλλαγές στο
πλαίσιο δοκιμών πίεσης σε ολόκληρη την ΕΕ για την ενίσχυση της συνάφειας, της
συγκρισιμότητας και της διαφάνειας, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του
Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου στην έκθεσή του[5]. Σε αυτό το
πλαίσιο, ενθαρρύνουμε την ΕΑΤ να επανεξετάσει το εύρος της επαναλαμβανόμενης
δοκιμής πίεσης σε όλη την ΕΕ για να εξασφαλίσει ευρύτερη αντιπροσωπευτικότητα
του τραπεζικού πληθυσμού υπό την αρμοδιότητα του SRB[6]. Χαιρετίζουμε
βελτιώσεις στην ενίσχυση της ευαισθησίας στην αποκάλυψη των αποτελεσμάτων της
δοκιμής στρες EBA. Καλούμε την ΕΑΤ να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με
την πρόοδο έως τα μέσα του 2021.
Υποστηρίζουμε τη συνεχιζόμενη εργασία της Επιτροπής για ένα νέο σχέδιο δράσης για
τα μη εξυπηρετούμενα δίκτυα, βασιζόμενο στο σχέδιο δράσης του 2017, εστιάζοντας
ιδίως στην ανάπτυξη των δευτερογενών αγορών και στη μεταρρύθμιση των πλαισίων
αφερεγγυότητας. Αυτό θα συμβάλει στην οικονομική σταθερότητα και την προστασία
των φορολογουμένων.
Το Eurogroup χαιρετίζει την αποφασιστικότητα του SRB να θέσει τους τελικούς
μεμονωμένους στόχους 2024 MREL των τραπεζών το 2021 σύμφωνα με το BRRD2[7]
και το SRMR2[8] και με βάση την τρέχουσα πολιτική SRB[9],
και να διασφαλίσει τη σταθερή ανάπτυξη του MREL buffer σύμφωνα με αυτούς τους
στόχους. Σημειώνουμε τη σημαντική συσσώρευση του SRF τα τελευταία χρόνια και
σημειώνουμε ότι θα αυξηθούν περαιτέρω συνεισφορές σύμφωνα με το συμφωνημένο
επίπεδο στόχου τουλάχιστον του 1% των καλυμμένων καταθέσεων στο τέλος της
μεταβατικής περιόδου.
Υπογραμμίζουμε τη σημασία της διασφάλισης ότι οι τράπεζες έχουν επαρκή
εσωτερική ικανότητα για την απορρόφηση ζημιών και μπορούν να επιλυθούν.
Υπενθυμίζουμε τη συμφωνία ότι η χρήση του SRF σε αμοιβαία βάση και η μεταφορά
συνεισφορών στο SRF εξαρτώνται από τη μονιμότητα του νομικού πλαισίου επίλυσης
των οποίων οι κανόνες είναι ισοδύναμοι και οδηγούν τουλάχιστον στο ίδιο
αποτέλεσμα με εκείνους τον κανονισμό SRM[10], συμπεριλαμβανομένων
των κανόνων σχετικά με τα εργαλεία επίλυσης, ιδίως εκείνων που αφορούν την
εφαρμογή του εργαλείου διάσωσης. Επιπλέον, όσον αφορά τις απαιτήσεις MREL, υποστηρίζουμε
την άποψη του SRB[11] ότι το άρθρο 12γ παράγραφος 4 του SRMR
προβλέπει ότι το SRB απαιτεί από τις οντότητες εξυγίανσης των G-SIIs, Top Tier
Banks και άλλων Pillar 1 Banks να επιτύχουν επίπεδο μειωμένης εξασφάλισης ίσο
με 8% TLOF (Σύνολο υποχρεώσεων και ίδια κεφάλαια), συμπεριλαμβανομένων των
πιθανών προσαρμογών όπως προβλέπεται στο νομικό πλαίσιο[12], και ότι
αυτή η απαίτηση είναι επιπλέον των απαιτήσεων μειωμένης εξασφάλισης του πυλώνα
1 του άρθρου 12δ και του άρθρου 12ε SRMR[13]. Χαιρετίζουμε την
υποστήριξη της Επιτροπής για αυτήν την προσέγγιση.
Για την απορρόφηση ζημιών, η χρήση του SRF, και ως εκ τούτου της κοινής βάσης
για το σκοπό αυτό, θα εξαρτηθεί από την ελάχιστη συνεισφορά από μέτοχους και
πιστωτές 8% TLOF, εξαιρουμένων των ιστορικών ζημιών σύμφωνα με το ισχύον νομικό
πλαίσιο[14].
Αναγνωρίζουμε την ανάγκη συνεχούς βελτίωσης του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, και επίσης ενόψει της ενδεχόμενης λήξης του προσωρινού
πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις μετά την πανδημία, καλούμε την Επιτροπή να
αναθεωρήσει το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για τις τράπεζες στο πλαίσιο της
αναθεώρησης του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων, και οι δύο ξεκινούν το 2021 και
θα ολοκληρωθεί παράλληλα έως το 2023, διασφαλίζοντας την έναρξη ισχύος
ταυτόχρονα με την αναθεώρηση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων με σκοπό να
διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ των δύο πλαισίων, επαρκής κατανομή των βαρών των
μετόχων και των πιστωτών για την προστασία των φορολογουμένων, και διατήρηση
της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο
Συμβούλιο έως τον Οκτώβριο του 2021.
Υπενθυμίζουμε ότι, όπου δεν πληρούνται τα ποσοτικά κριτήρια για τη μείωση του
κινδύνου, οι Όροι Αναφοράς του 2018 καλούν τα κράτη μέλη να αναλάβουν
συγκεκριμένες προσπάθειες, που επίσης περιλαμβάνουν καθεστώτα αφερεγγυότητας
και επιβολής του χρέους τους. Σε αυτό το πλαίσιο, αναγνωρίζουμε τη σημαντική
πρόοδο που έχει σημειωθεί στη μείωση του κινδύνου από την Ελλάδα και την Κύπρο
και σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι η Ελλάδα και η Κύπρος υιοθέτησαν πρόσφατα
φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια αφερεγγυότητας τους και θέσπισαν
δευτερεύουσες αγορές, συστήματα πληροφορικής και ένα σύστημα προστασίας
περιουσιακών στοιχείων ή μια εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων
αντίστοιχα για τη διευκόλυνση της περαιτέρω μείωσης των NPL. Χαιρετίζουμε τη
δέσμευση της Ελλάδας να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατό την αναγκαία παράγωγη
νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της αφερεγγυότητας και να εφαρμόσει το απαραίτητο
σύστημα πληροφορικής για να εξασφαλίσει την αποτελεσματική επιβολή όλων των
εξασφαλίσεων όταν τεθούν σε ισχύ οι νέοι κανόνες περί αφερεγγυότητας. Όσον
αφορά την Κύπρο, χαιρετίζουμε τις νομικές πρωτοβουλίες που συζητούνται για τη
βελτίωση του πλαισίου που διέπει τις εταιρείες που λαμβάνουν πιστώσεις, καθώς
και την πρόθεση των αρχών να αναθεωρήσουν τον περί εταιρειών νόμο, με σκοπό την
απλοποίηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου που διέπει την αφερεγγυότητα, και
καλούμε αρχές να μεταφέρουν εγκαίρως την οδηγία για την προληπτική
αναδιάρθρωση.
Χαιρετίζουμε επίσης τις δεσμεύσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο της ενισχυμένης
εποπτείας και της Κύπρου στο πλαίσιο της παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα να
συνεχίσουν να καταβάλλουν πρόσθετες στοχευμένες προσπάθειες με στόχο την
περαιτέρω αύξηση της αποτελεσματικότητας και της αποτελεσματικότητας των
πλαισίων αφερεγγυότητας τους, βελτιώνοντας την ανθεκτικότητα των τραπεζών τομέα
και τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο σύστημα και τη συμπερίληψη
τέτοιων μεταρρυθμίσεων, όπου ενδείκνυται και δεν καλύπτονται από άλλο πλαίσιο,
στα αντίστοιχα σχέδια αποκατάστασης και ανθεκτικότητας. Οι εγκριθείσες και οι
επικείμενες μεταρρυθμίσεις θα συμβάλουν στη διατήρηση της σταθερής βελτίωσης
των ισολογισμών των τραπεζών, προκειμένου να φέρουν τα NPL εντός των
συμφωνημένων σημείων αναφοράς.
Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Τραπεζική
Ένωση θεωρούν ότι έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος στη μείωση του κινδύνου για να
προχωρήσει η έγκαιρη εισαγωγή του backstop στο SRF. Το backstop θα τεθεί σε
λειτουργία μετά την έγκριση με κοινή συμφωνία του ψηφίσματος από το Συμβούλιο
των Διοικητών του ΕΜΣ για τη χορήγηση της διευκόλυνσης backstop βάσει της
Συνθήκης ΕΜΣ[15]. Κατά συνέπεια, το Eurogroup συμφώνησε επίσης να
τροποποιήσει τη Διακυβερνητική Συμφωνία (IGA) για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης,
προκειμένου να προωθηθεί η αμοιβαιοποίηση των εκ των υστέρων συνεισφορών.
Τα κράτη μέλη θα προσπαθήσουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία κύρωσης της
συμφωνίας για την τροποποίηση της IGA ταυτόχρονα με τη συμφωνία που τροποποιεί
τη Συνθήκη του ΕΜΣ, όπου είναι δυνατόν και λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές τους
απαιτήσεις, και, εν πάση περιπτώσει, το συντομότερο δυνατόν για την πρώιμη
εισαγωγή του κοινού backstop στις αρχές του 2022.
Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας σήμερα είναι πολύ ισχυρότερος και πιο ανθεκτικός
από ό, τι πριν από δέκα χρόνια. Κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης,
κατάφερε να διατηρήσει τη χρηματοδότηση της οικονομίας, προστατεύοντας έτσι τις
θέσεις εργασίας και διατηρώντας τις οικονομικές προϋποθέσεις για ταχεία
ανάκαμψη. Αυτό κατέστη εφικτό από τις εργασίες για την Τραπεζική Ένωση από το
2012. Οι αποφάσεις που λαμβάνουμε σήμερα είναι ένα άλλο κρίσιμο βήμα σε αυτό το
θέμα. Με τη μεταρρύθμιση της Συνθήκης του ΕΜΣ και την καθιέρωση μιας κοινής
βάσης ενισχύουμε το δίχτυ ασφαλείας που δημιουργήσαμε για τους ευρωπαίους
πολίτες μας. Η Ευρωομάδα δεσμεύεται να συνεχίσει να εργάζεται για την
ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης και για την περαιτέρω ανάπτυξη της Οικονομικής
και Νομισματικής Ένωσης.
[1] Έκθεση της
Ευρωομάδας προς τους ηγέτες για την εμβάθυνση της ΟΝΕ (δελτίο τύπου, 4
Δεκεμβρίου 2018)
[2] Έκθεση παρακολούθησης για τους δείκτες μείωσης κινδύνου, Νοέμβριος 2020
[3] Ελάχιστες απαιτήσεις για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (MREL)
[4] Όροι εντολής της κοινής βάσης για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης , 4
Δεκεμβρίου 2018
[5] Ειδική έκθεση αριθ. 10/2019: δοκιμασία άγχους σε επίπεδο ΕΕ για τις
τράπεζες της 10/07/2019
[6] Ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 10 / 2019
«Παγκόσμιες δοκιμές πίεσης για τις τράπεζες: παρέχεται απαράμιλλη ποσότητα
πληροφοριών για τις τράπεζες, αλλά απαιτείται μεγαλύτερος συντονισμός και
εστίαση στους κινδύνους»
[7] Η οδηγία για την ανάκαμψη και την εξυγίανση της τράπεζας (BRRD)
[8]Ο κανονισμός για τον ενιαίο μηχανισμό εξυγίανσης (SRMR)
[9] Ελάχιστη απαίτηση για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (MREL), SRB
Policy στο πλαίσιο του τραπεζικού πακέτου
[10] Όπως ορίζεται στους κανόνες που ορίζονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 της
διακυβερνητικής συμφωνίας ( IGA) σχετικά με το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης
[11] Παραγράφους 56 και 54 παράγραφος 1 της ελάχιστης απαίτησης για ίδια
κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (MREL), πολιτική SRB βάσει του τραπεζικού
πακέτου
[12] Άρθρο 12γ του SRMR2
[13] Και ισοδύναμο με στο BRRD άρθρο 45γ και άρθρο 45δ
[14] Όπως προβλέπεται στο άρθρο 27.7 SRMR και στο άρθρο 21.7β SRMR, κατά
περίπτωση
[15] Σχέδιο ψηφίσματος για τη χορήγηση της διευκόλυνσης backstop και τον
καθορισμό των βασικών οικονομικών όρων και προϋποθέσεων αυτής και για τον
τερματισμό της διευκόλυνσης backstop
