Η «Παραδοσιακή Αλιεία Εθνικού
Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού» εγγράφεται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης
Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού (ΥΠΠΟΑ).
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία από τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας
Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για
τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA),
το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής Αλιείας και
Υδατοκαλλιεργειών του Πανεπιστημίου Πατρών και ομάδα επιστημονικών συνεργατών.
Η λιμνοθάλασσα ως ζωντανός
οργανισμός με πλούσια χλωρίδα και πανίδα αποτελεί σημαντικό παράγοντα
επαγγελματικής δραστηριοποίησης, βιώσιμης ανάπτυξης και διατήρησης του
παραδοσιακού τρόπου αλιείας. Το πλούσιο σε βιοποικιλότητα φυσικό περιβάλλον της
περιοχής που φιλοξενεί 290 είδη πτηνών και περισσότερα από 100 είδη χλωρίδας ενισχύει
τον παραδοσιακό χαρακτήρα της αλιείας και αποτελεί μια ζωντανή απεικόνιση της
αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης.
Στο σύμπλεγμα των λιμνοθαλασσών
Μεσολογγίου – Αιτωλικού υπάρχουν συνολικά 14 ιχθυοσυλληπτικές εγκαταστάσεις, 8
παραδοσιακού και 6 σύγχρονου τύπου. Είναι τοποθετημένες στα σημεία που η
λιμνοθάλασσα επικοινωνεί με τη θάλασσα. Η θέση των παραδοσιακών διβαριών, των
μόνιμων αλιευτικών παγίδων- φυσικών ιχθυοτροφείων, δεν έχει μεταβληθεί από το
1826. Ο υγρότοπος σήμερα έχει δυνατότητα παραγωγής σημαντικών ποσοτήτων
αλιευμάτων ως βιότοπος που προσελκύει μεγάλο αριθμό και πολλά είδη υδρόβιων
οργανισμών, τα οποία στη συνέχεια οι αλιείς τα εκμεταλλεύονται εμπορικά.
Σήμερα περισσότεροι από 700
αλιείς δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στη λιμνοθάλασσα. Παρότι αποτελεί
επάγγελμα που ασκείται κάτω από δύσκολες συνθήκες, οι ψαράδες συνεχίζουν μια
παράδοση που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά και αποτελεί μέρος της ιστορικής
και πολιτισμικής τους κληρονομιάς. Η παραδοσιακή αλιεία ήταν εξ’ άλλου μια από τις
βασικές αιτίες που επέτρεψε στους Μεσολογγίτες να επιβιώσουν για μεγάλο χρονικό
διάστημα κατά την πολιορκία της πόλης.
Τα μυστικά και οι τεχνικές της
παραδοσιακής αλιείας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα παραδοσιακής τεχνογνωσίας: από
την κατασκευή των κτισμάτων έως των χρηστικών αντικειμένων, γνώσεις για την
εύρεση κατάλληλου ξύλου για την ναυπήγηση των πλοιαρίων, την κατασκευή των
πελάδων και των εργαλείων. Οι μόνιμες
εγκαταστάσεις (διβάρια, πελάδες), τα κινητά μέσα (πλοιάρια, γαΐτες), τα
εργαλεία (παραγάδι, καμάκι, σταφνοκάρι), αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά που
διαφυλάσσεται μέχρι σήμερα ως αναπόσπαστο κομμάτι και βασικό βιοποριστικό στοιχείο
των κατοίκων της περιοχής.
