Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε την Παρασκευή 4 Μαρτίου
2022 ομόφωνα εκτελεστική απόφαση για τη θέσπιση προσωρινής προστασίας λόγω της
μαζικής εισροής ατόμων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία ως συνέπεια του πολέμου.
Η προσωρινή προστασία είναι ένας
μηχανισμός έκτακτης ανάγκης που μπορεί να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις μαζικής
εισροής ατόμων και ο οποίος στοχεύει στην χωρίς την ανάγκη εξέτασης μεμονωμένων
αιτήσεων.
Στόχος είναι να αμβλυνθεί η πίεση στα εθνικά συστήματα ασύλου και να επιτραπεί
στους εκτοπισμένους να απολαμβάνουν εναρμονισμένα δικαιώματα σε ολόκληρη την
ΕΕ. Αυτά τα δικαιώματα περιλαμβάνουν τη διαμονή, την πρόσβαση στην αγορά
εργασίας και τη στέγαση, την ιατρική βοήθεια και την πρόσβαση στην εκπαίδευση
για τα παιδιά.
Η περίοδος αυτή μπορεί να
παραταθεί αυτόματα κατά έξι μηνιαίες περιόδους για ένα έτος κατ’ ανώτατο όριο.
Η Επιτροπή μπορεί να προτείνει στο Συμβούλιο την παράταση της προσωρινής
προστασίας έως ένα ακόμη έτος. Μπορεί επίσης να προτείνει τον τερματισμό της
προσωρινής προστασίας εάν η κατάσταση στην Ουκρανία είναι τέτοια που να
επιτρέπει την ασφαλή και διαρκή επιστροφή.
Ουκρανοί υπήκοοι, καθώς και
υπήκοοι τρίτων χωρών ή απάτριδες που τυγχάνουν διεθνούς προστασίας στην
Ουκρανία και τα μέλη των οικογενειών τους θα επωφεληθούν από προσωρινή
προστασία εάν διέμεναν στην Ουκρανία πριν ή στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Για
υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ουκρανία πριν ή στις 24 Φεβρουάριο με
άδεια μόνιμης διαμονής και όσοι δεν μπορούν να επιστρέψουν με ασφάλεια στα
κράτη μέλη της χώρας τους θα εφαρμόζουν είτε προσωρινή προστασία είτε επαρκή
προστασία σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο.
Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να
εφαρμόσουν αυτήν την απόφαση σε άλλα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων τυχόν υπηκόων
τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ουκρανία και δεν μπορούν να επιστρέψουν
με ασφάλεια στη χώρα καταγωγής τους, καθώς και Ουκρανούς που διέφυγαν λίγο πριν
από τις 24 Φεβρουαρίου ή που βρέθηκαν στην Ε.Ε. περιοχή ακριβώς πριν από αυτήν
την ημερομηνία, για παράδειγμα για λόγους διακοπών ή εργασίας.
