Περιμένοντας τον …αγωγό (παράφραση του θεατρικού έργου)

του Σωκράτη Αργύρη*

Ο Σάμουελ Μπέκετ, ο γνωστός Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας και πρωτοπόρος στο θέατρο του παραλόγου είχε γράψει την εξής φράση στο έργο του Endgame:
Βρίσκεσαι στη Γη! Δεν υπάρχει θεραπεία γι’ αυτό!
Κάπως έτσι βιώνουμε εδώ στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια τη συζήτηση για αγωγούς φυσικού αερίου οι οποίοι θα κάνουν την χώρα μας ενεργειακό κέντρο, μια που έπαψε εδώ και χρόνια να είναι ως χώρα το κέντρο του πολιτισμού!
Βέβαια η ΕΡΤ με αφορμή την υπογραφή ενός νέου αγωγού θα έπρεπε να μην έστελνε σήμα της αναμετάδοσης της εκδήλωσης από το Ζάππειο προς την θέση  Φλωροβούνι του χωριού Πέρδικα στο νομό Θεσπρωτίας γιατί πριν 12 χρόνια είχαν ξεσηκωθεί κατά του σχεδιαζόμενου ενός άλλου τότε αγωγού του ITGI επειδή θα κατέληγε στο χωριό τους.
Η συμφωνία τότε ήταν μεταξύ της Τουρκικής εταιρείας αερίου BOTAŞ και της Ελληνικής Δ.Ε.Π.Α. που υπογράφηκε στις 28 Μαρτίου 2002. Η διακρατική όμως  συμφωνία για την κατασκευή αγωγού αερίου μεταξύ των δύο χωρών υπογράφηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2003 στην Άγκυρα και η έναρξη των εργασιών κατασκευής του αγωγού έγινε στις 3 Ιουλίου 2005 από τους τότε πρωθυπουργούς των δύο χωρών Κώστα Καραμανλή και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στις 10 Αυγούστου 2008 όμως έγινε κοινοτικό δημοψήφισμα και το 99,5% των κατοίκων ψήφισαν κατά της διέλευσης του αγωγού.
Σε σύνολο εγγεγραμμένων 2389 κατοίκων, ψήφισαν 1276, Άκυρα/Λευκά 7,  Έγκυρα 1269, 217-ετεροδημότες – ΜΟΝΙΜΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ το αποτέλεσμα ήταν το εξής:

και σε συλλαλητήριο που είχε διοργανώσει η κίνηση πολιτών, περίπου 2.000 άτομα κατέκλυσαν τον προαύλιο χώρο του ΤΕΙ στην Ηγουμενίτσα, όπου πραγματοποιούνταν ημερίδα ενημέρωσης από εκπροσώπους της ΔΕΠΑ και γέμισαν ασφυκτικά το αμφιθέατρο λέγοντας ΟΧΙ στην διέλευση του αγωγού και στον σταθμό συμπίεσης στις τουριστικές κορωνίδες του νομού.
Το Νοέμβριο του 2011, κάτοικοι και αυτοδιοικητικοί, προσπάθησαν να παρεμποδίσουν μηχανήματα της ΔΕΠΑ να φτάσουν στο σημείο και να προχωρήσουν σε γεωλογικές έρευνες.
Αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθούν στην Αστυνομική Διεύθυνση Θεσπρωτίας  ο Αντιδήμαρχος Ηγουμενίτσας Σπύρος Κώστας, ο πρόεδρος της κοινότητας Σπύρος Ζωγράφος, ο Δημοτικός Σύμβουλος Κώστας Ντάγκας και το μέλος της κίνησης πολιτών Κώστας Ντούρος.
Τελικά ο αγωγός αυτός ξεχάστηκε και έκτοτε οι κάτοικοι στη γύρω περιοχή πίστεψαν ότι εφιάλτης ήταν και πέρασε.
Αργότερα όταν στην Επιτροπή της Βουλής τον Σεπτέμβριο του 2012 που συνεδρίαζε με αντικείμενο την ενημέρωσή της για την πολιτική της κυβέρνησης στο θέμα των αγωγών, ήταν τότε που ο τότε υπουργός Εξωτερικών κ. Αβραμόπουλος δέχθηκε την ερώτηση του προέδρου της, βουλευτή Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, για το τι μέλλει γενέσθαι με έναν άλλο αγωγό τον South Stream που το 2008 από την τότε και πάλι κυβέρνηση Καραμανλή είχε παρουσιαστεί ως Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ.
https://www.kathimerini.gr/320738/article/epikairothta/politikh/egkardia-h-synanthsh-karamanlh-me-poytin
Τελικά εισέπραξε την απάντηση ότι «Ο South Stream για εμάς δεν είναι προτεραιότητα»! Έκπληκτος τόσο ο πρόεδρος της Επιτροπής Μ. Βαρβιτσιώτης, όσο και άλλοι βουλευτές ζήτησαν από τον ΥΠΕΞ να διευκρινίσει από πότε το ενεργειακό αυτό project πέρασε σε δεύτερη μοίρα και απέκτησε προτεραιότητα ένας άλλος αγωγός ο TAP (Trans Adriatic Pipeline) https://www.tap-ag.gr/Ο-Αγωγός αλλά ο τότε ΥΠΕΞ δεν θέλησε να απαντήσει στην ερώτηση αυτή.
https://www.tap-ag.gr/Κατασκευή-του-αγωγού
Για εγκυκλοπαιδικούς λόγους ο ΤΑΡ, ο οποίος ξεκίνησε αισίως το 2016 να κατασκευάζεται θα έχει την μεταφορική ικανότητα 8 -10 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου το χρόνο με δυνατότητα επαύξησης στα 20 δισ. στο μέλλον με προϋπολογισμό του έργου στα 1,5 δις ευρώ και με κύριους μετόχους τις πολυεθνικές εταιρείες BP (20%), SOCAR (20%), Snam (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%).
Τελικά μπορεί η κινητοποίηση στο Φλωροβούνι, να ανάγκασε ο αγωγός αυτός να καταλήγει στα παράλια της Αλβανίας.

Εν τω μεταξύ το 2015 ο τότε υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Παναγιώτης Λαφαζάνης από την Μόσχα όπου πραγματοποιούσε διήμερη επίσκεψη είχε ταχθεί υπέρ της διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας για την τροφοδοσία της Ευρώπης, με επέκταση του αγωγού Turkish Stream που σχεδιαζόταν να φθάσει στα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ο υπουργός βεβαία διευκρίνισε ότι η τελική απόφαση θα λαμβάνονταν σε συλλογικό, κυβερνητικό επίπεδο και από τον τότε πρωθυπουργό, ο οποίος θα επισκεπτόταν το Κρεμλίνο στις 8 Απριλίου 2015, και ανέφερε  ότι σε περίπτωση που αποφασισθεί να προχωρήσει το σχέδιο τα οφέλη για τη χώρα θα είναι «εξαιρετικά έως πολύ εξαιρετικά» και τόνιζε ότι «αν δεν υπάρξει αυτός ο αγωγός, θα υπάρξει μονοπώλιο διασύνδεσης της Ρωσίας με την Ευρώπη μέσω Γερμανίας, κάτι που «θα ενίσχυε περαιτέρω τη γερμανοποίηση της Ευρώπης και δεν θα βοηθούσε την ισότιμη συνεργασία χωρών και λαών».
Ο Turkish Stream 2 θα αντικαθιστούσε έτσι τον South Stream και θα μετέφερε φυσικό αέριο από τη Ρωσία προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Η ιδέα ήταν η πρώτη διακλάδωση του αγωγού Turkish Stream να τροφοδοτεί την εσωτερική αγορά της Τουρκίας με φυσικό αέριο ενώ η δεύτερη τις χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ως δυνητικές αγορές η Gazprom έβλεπε την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Ουγγαρία. Η ισχύς της κάθε διακλάδωσης ετησίως την είχαν υπολογίσει σε 16 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Αλλά τελικά αντί να εγκαινιάσει αυτόν τον αγωγό ο τότε πρωθυπουργός σύμφωνα με τα λεχθέντα του τότε υπουργού του, εγκαινίασε πολύ αργότερα, ένα άλλο αγωγό τον Διασυνδετήριο αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (Gas Interconnector Greece – Bulgaria (IGB)) που θα είναι αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου μεταξύ των δικτύων μεταφοράς Ελλάδας και Βουλγαρίας με χωρητικότητα 3 έως 5 δις κυβικά μέτρα ετησίως.

Από τις 14 Ιουλίου 2009, είχε υπογραφεί το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της βουλγαρικής EAD και της ελληνικής Δ.Ε.Π.Α., που αυτό καθορίζει τις αρχές ανάπτυξης και πραγματοποίησης του έργου. Τον Ιανουάριο 2011, μια κοινοπραξία η «ICGB AD» δημιουργήθηκε από τις εταιρείες αυτές. Η κοινοπραξία αυτή θα κατασκευάσει και θα διαχειρίζεται τον αγωγό αερίου. Ο αγωγός αναμενόταν να είναι έτοιμος σε χρήση το Δεκέμβριο 2014.
Αλλά η έναρξη  κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) έγινε τελικά τον Μάη του 2019 και μέσω της διασύνδεσής του με τον κατασκευαζόμενο ΤΑP και το ελληνικό σύστημα μεταφοράς (ΔΕΣΦΑ), η Βουλγαρία αλλά και η ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης θα αποκτήσουν πρόσβαση στο Αζερικό αέριο.
https://www.kathimerini.gr/1025309/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/strofh-180-moirwn-apo-tsipra-gia-ton-agwgo-fysikoy-aerioy-igb

Επειδή όμως στις 2 Ιανουαρίου 2020 μπήκαν οι υπογραφές στη συμφωνία πρόθεσης για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, ο οποίος θα καταλήγει και πάλι στη θέση Φλωροβούνι Θεσπρωτίας, όπου προβλέπεται η κατασκευή συμπιεστή και μετρητικού σταθμού και εκεί προβλέπεται και πάλι η διασύνδεσή του με τον υποθαλάσσιο αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ, μήκους 210 χλμ. περίπου. Αυτή την φορά δεν πρέπει να το ξέρουν οι εκεί κάτοικοι και ξανά έχουμε επανάληψη των γεγονότων του 2008.
https://www.news247.gr/politiki/eastmed-ypografi-tis-symfonias-ellada-kypros-israil.7557902.html
Βέβαια επειδή οι Έλληνες θα πιστέψουν για μια ακόμη φορά ότι γίναμε ενεργειακό κέντρο, (απλά εξυπηρετούμε το Ισραήλ να έχει πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή αγορά), για να ξέρουμε, τα ευρωπαϊκή ετήσια μεγέθη κατανάλωσης, είναι του ύψους των 500 δισ. κυβικών, οπότε εάν και όποτε γίνει, τα 10 δισ. μεταφοράς του αγωγού δεν αποτελούν παρά μόνο το 2% περίπου.
https://www.statista.com/statistics/265406/natural-gas-consumption-in-the-eu-in-cubic-meters/

*Ο Σωκράτης Αργύρης έχει κάνει σπουδές Ιστορίας και Οικονομίας στη Γαλλία και Αγγλία.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση «Περιμένοντας τον …αγωγό» με την προϋπόθεση να αναφέρεται το όνομα του συγγραφέα Σωκράτη Αργύρη.